وثیقه و ضمانت دو مفهوم حقوقی و مالی هستند که در معاملات، قراردادها و تعهدات مالی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دو مفهوم نقش مهمی در تأمین امنیت و اطمینان خاطر طرفین یک معامله دارند.
وثیقه به مالی گفته می‌شود که به عنوان تضمین بازپرداخت بدهی یا انجام تعهد، نزد طلبکار یا شخص ثالث قرار می‌گیرد. در صورتی که بدهکار نتواند بدهی خود را پرداخت کند، طلبکار حق دارد از محل وثیقه، مطالبات خود را وصول کند.
ضمانت به تعهدی گفته می‌شود که فرد (ضامن) در برابر طلبکار می‌پذیرد تا در صورت عدم پرداخت بدهی از سوی بدهکار، خود پرداخت آن را بر عهده بگیرد.